چگونه رزمندگان برای عبور از اروند رود از جزر و مد استفاده می کردند؟

اگر توانستی قاعده و قانون طبیعت را بشکنی، معجزه کرده‌ای. طبیعت یک سری قاعده و قانون دارد که شکستن آن کار هر کسی نیست.

هیچ کس باور نمی‌کرد بشود در بحبوهه جنگ روی اروند خروشان، با آن جزر و مد زیادش و با آن عرض بلندش پل زد. اما جنگ ثابت کرد مردانی هستند که کاری به قاعده و قانون طبیعت ندارند و یک «یا علی» می‌گویند و می‌زنند به آب. در هنگام جنگ تحمیلی نیازمند این بودیم تا مهمات، تدارکات، آمبولانس و تجهیزات زرهی سنگین را از رودخانه‌ها عبور دهیم.

نقشه جنوب غربی خلیج فارس و اروند رود و شبه جزیره فاو

رودخانه اروند(شط العرب)در مجاورت شهر بصره

برای همین تعدادی پل را طراحی کرده که از جمله آن‌ها می‌توان به پل‌های «خضر »، «خیبر»، «کربلا» و «بعثت» اشاره کرد. پل «خضر» را دشمن هیچ گاه نتوانست شناسایی و یا منهدم کند چون به گونه‌ای طراحی شده بود که فضای کوچکی را بر روی رودخانه به خود اختصاص می‌داد و متحرک بود. در اجرای پل‌های خیبر و کربلا نیز ما با مشکلاتی روبرو شدیم چرا که این پل‌ها ثابت بودند و دشمن با بمباران آنها می‌توانست منهدم‌شان کند. در عملیات والفجر ۸ با شش ماه تحقیق و بررسی و برگزاری جلسات به این نتیجه رسیدیم که بهتر است در دهانه اروندرود که حدود ۶۰۰ متر عرض و ۱۶ متر عمق دارد و در زمان جزر و مد به ۹۰۰ متر عرض می‌رسید پل بعثت را نصب کنیم.

پل بعثت بر روی اروند رود در دهانه خلیج فارس

**اروندرود؛ رودخانه‌ای عجیب با جزر و مد زیاد

اروند رودخانه پیچیده‌ای بود با جزر و مد زیاد و نوسانات عجیب جریان آب. قبل از عملیات ماه‌ها مطالعه کردند و حالت‌های مختلف اروند را بررسی کردند. باید برای عبور نیروهای خط‌شکن فکری می‌شد و بعد برای پشتیبانی و عبور بقیه نیروها. غواص‌ها و نیروهای خط‌شکن ماه‌ها آموزش دیدند و مقدمات عملیات فراهم شد. باید تمام فعالیت‌ها محرمانه انجام می‌شد. حتی تا نزدیک عملیات هم بسیاری از رزمنده‌ها و فرماندهان گردان‌ها از عملیات خبر نداشتند.

عملیات والفجر هشت، در دهه فجر سال ۱۳۶۴ آغاز شد و در ۲۲ بهمن ماه همان سال، با اهتزاز پرچمِ گنبد مقدس رضوی، بر فرازِ مسجد جامع بندرِ استراتژیک فاو، به پیروزی رسید. برای آزاد سازی شهر فاو، رزمندگان اسلام، تمام قواعد نظامی کلاسیک را زیر پا گذاشته و از یکی از وحشی ترین رودخانه های جهان گذشتند. در دورترین افق های ذهنی کارشناسان نظامی رژیم بعث و متحدان غربی اش نمی گنجید که رزمندگان جوان و کم تجربه جمهوری اسلامی چنین ایده غیرممکنی را ممکن کنند و اروند رود را مهار نمایند.

عراقی ها که از اهمیت این پل آگاه شده بودند به وسیله راه های گوناگون برای جاسوسی اطلاعاتی درباره پل جمع آوری کردند و مدام پل را بمب باران می کردند. اما رزمندگان اسلام سریع تر از آنان قطعات نو و جدید را جایگزین قطعات نابود شده بر اثر بمب باران می کردند.

در اروند رود جزر و مد چنان شدید است که گاهی اوقات قایق هایی که در کناره ساحل لنگر انداخته اند به گل می نشینند و پس از چند روز دوباره به طور کامل در آب قرار می گیرند. رزمندگان اسلام با محاسبات دقیق خود روی مقدار و ساعات جزر و مد اروند رود تحقیق کردند و تصمیم گرفتند زمانی که جذر و مد به حد اکثر اندازه خود می رسد، عملیاتی نفوذی را شروع کنند تا احتمال دیده شدن غواصان خط کشن توسط دشمن کم تر بشود و اگر آنها شناسایی شدند، کشتن آنها دشوار تر شود. پس از اینکه غواصان عملیات را شروع می کردند، بقیه رزمندگان از طریق پل بعثت که از قبل با استحکام بالا ساخته شده بود به آن طرف رود خانه می روند و با دشمن درگیر می شوند.

در شامگاه بیستم بهمن ۶۴ عملیات والفجر هشت با رمز یا فاطمه الزهرا (س) آغاز شد. سیل غواص‌های خط‌ شکن به سمت ساحل فاو سرازیر شد آنها باید میان مانع‌های ساحل فاو معبری باز می‌کردند تا نیروهای بعدی که با قایق می‌آمدند در ساحل پخش شده و فاو را می‌گرفتند. غواص‌های خط شکن موفق عمل کردند و رزمندگان ایرانی فاو را محاصره کردند.

روز اول عملیات که به پایان رسید فاو کامل در اختیار ایران بود. عراقی‌ها حسابی غافلگیر شده بودند ۳۶ ساعت از شروع عملیات می‌گذشت که دشمن لشکر پنجمش را وارد منطقه کرد تا اولین پاتک جدی را شروع کند.

جنگ سختی در گرفت، بعضی جاها کار به جنگ تن به تن کشید ولی پاتک دشمن به نتیجه نرسید و با مقاومت رزمندگان ایرانی، پس از ۸۷ روز والفجر هشت با تسلط کامل ایران در منطقه فاو به پایان رسید و ارتباط عراق با آب‌های آزاد جهان قطع شد.

سردار سرتیپ “علی فضلی” جانشین سازمان بسیج مستضعفین در این زمینه می گوید: عراق در طول هشت سال جنگ تحمیلی هیچ‌گاه از اروند رود عبور نکرد؛ زیرا دانش آن را نداشت؛ درحالی‌که رزمندگان اسلام در عملیات فتح فاو با عبور از اروند رود نشان دادند که دانش عبور از اروند را دارند و به واسطه همین دانش توانستند فاو را به تسخیر خود در آورند.بواسطه ضرورت احداث پلی مقاوم در قسمت‌های جنوبی فاو پشتیبانی مهندسی جنگ و جهاد(پ م ج ج) پلی بالای خیبر ساخت که روزها باز می شد و شب‌ها بسته بود در آن زمان عمق رود اروند ۱۶ متر بود که باجریان مد چندین متر به این عمق اضافه می‌شد ،این پل زیر آب ساخته شد اما توسط نیروهای عراقی بمباران شد که  مرمت شد و این پل غرق شدنی نبود، قبل از والفجر هشت، پلهایی روی اروند زده بودند، اما اروند هیچ کدام را تحمل نکرده بود و همه را بلعیده بود. یک پل به نام فجر ساخته شد که شبها آن را نصب می‌کردند و روزها جمعش می‌کردند، این پل نیز توان انتقال حجم نیروها و امکانات را نداشت و کارآمد نبود و باید پلی محکم و مطمئن ساخته می شد تا بتواند در شبانه‌روز تجهیزات و تدارکات و مهمات را به آسانی به آن سوی آب برسانند. پل بعثت، به طول ۹۰۰ متر و عرض ۱۲ متر روی اروند زده شد تا چشم جهانیان را خیره کند.